Nàng không chấp nhận số phận định sẵn dưới đáy đại dương mà luôn khát khao sống như con người – tự do yêu, tự do lựa chọn. Đó là ẩn dụ cho khát vọng vượt

Nàng tiên cá đã truyền cảm hứng cho hàng loạt tác phẩm văn học từ cổ điển đến hiện đại. Ngoài Andersen, còn có các nhà văn Pháp, Anh, Mỹ khai thác hình tượng này trong các tiểu thuyế